Michał Nosowski
31 paź 2022
Aktualizacja: 27 lis 2023
Podobno od przybytku głowa nie boli. Jeśli jednak spojrzymy na to, według jakich zasad opodatkowani mogą być specjaliści w branży IT, to możemy nabawić się migreny. Dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą do wyboru są zasady ogólne opodatkowania, podatek liniowy, ryczałt podatkowy (zwykle 12%, ale czasem 8,5% albo 15%) albo IP Box. Osoby na etacie nie mają takiego wyboru, ale dla nich też przewidziano coś fajnego – są to podwyższone do 50% koszty uzyskania przychodu.
W największym skrócie: to wydatek poniesiony po to, aby osiągnąć jakiś przychód. W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, które wykonują pracę twórczą, koszty te wynoszą 50% uzyskanego przez pracownika przychodu, pomniejszonego wcześniej o odprowadzone składki ZUS (standardowo to 20%). A skoro koszty uzyskania przychodu są większe, to finalnie podatek do zapłaty będzie mniejszy. To zaś oznacza, że przy takich samych wydatkach pracodawcy, do kieszeni pracownika trafi więcej pieniędzy niż w przypadku, gdyby 50% KUP nie było stosowane.
Pamiętaj jednak, że łączne podwyższone koszty uzyskania przychodów nie mogą przekroczyć 120.000 zł w skali roku.
Pracownik, który jest twórcą, czyli osobą tworzącą utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Prawo do stosowania 50% KUP dotyczy osób, które zajmują się działalnością twórczą m.in. w zakresie tworzenia programów komputerowych oraz gier komputerowych.
Aby 50% KUP mogło zostać zastosowane, twórca musi:
udzielić komuś licencji na korzystanie z jego utworu albo
rozporządzić utworem, tzn. przenieść prawa autorskie do utworu na kogoś.
Ważne jest to, aby stworzone przez pracownika „coś” było utworem w rozumieniu prawa autorskiego. A to oznacza, że pracownik nie może robić wyłącznie odtwórczych rzeczy – rezultaty jego prac muszą być wynikiem jakiegoś kreatywnego procesu i być oryginalne.
Więcej informacji o prawach autorskich do programów komputerowych jest tutaj.
Aby skorzystać z 50% KUP, pracownik powinien posiadać prawa autorskie do utworu, które następnie przeniesie na swojego pracodawcę. Jeżeli taki utwór jest programem komputerowym to pojawia się problem, bo zgodnie z przepisami ustawy o prawie autorskim prawa do utworu będącego programem komputerowym przysługują pracodawcy już z chwilą ich powstania. A prawo podatkowe wymaga tego, aby najpierw należały do pracownika, a potem zostały przeniesione na pracodawcę.
Innymi słowy, aby skorzystać z 50% KUP, musimy wyłączyć regulację ustawową dotyczącą praw autorskich. Głupie? Tak, ale to normalne w świecie podatków.
To oznacza, że musimy napisać w umowie z pracownikiem, że:
prawa autorskie do programu komputerowego, który zostaje stworzony w ramach pracy, przysługują pracownikowi,
pracownik przenosi prawa do utworów na pracodawcę – w umowie można napisać, że przeniesienie następuje w momencie wydania utworu pracodawcy,
w takim przypadku musimy pamiętać o wszystkich wymogach dotyczących przeniesienia praw autorskich – np. określeniu pól eksploatacji, formie pisemnej umowy itd.
Autorskie koszty uzyskania przychodów możemy zastosować tylko w odniesieniu do tej części wynagrodzenia, która odnosi się do przekazania praw lub udzielenia licencji do utworów. Innymi słowy, w ramach całości wynagrodzenia przysługującego pracownikowi musimy wyodrębnić honorarium autorskie, odróżnione od pozostałej części wynagrodzenia.
Jak wyodrębnić takie honorarium?
Jedną z metod jest po prostu ryczałtowe wskazanie jego wysokości. Innymi słowy, wpisujemy w umowie o pracę, że wynagrodzenie dzieli się na część należną pracownikowi za stworzenie utworu lub utworów oraz na pozostałe wynagrodzenie za wykonywanie innych obowiązków pracowniczych.
Dodatkowym wymogiem, który należy spełnić, aby bezpiecznie zastosować 50% KUP jest udokumentowanie tego, że pracownik rzeczywiście stworzył jakiś utwór, który następnie został przekazany pracodawcy. Można w tym zakresie oprzeć się m.in. odpowiednich oświadczeniach pracodawcy i pracownika. Aby spełnić ten wymóg, pracodawcy często wymagają od pracowników tworzenia ewidencji, w której:
opisują jaki utwór/jakie utwory stworzyli w danym miesiącu,
wskazują czas, jaki poświęcili na stworzenie utworu,
wskazują na miejsce zamieszczenia danego utworu (np. link do repozytorium kodu).
Pracodawca następnie akceptuje taką ewidencję i potwierdza, że przyjął wskazane utwory.
Podsumowując, mechanizm 50% kosztów uzyskania przychodu jest bardzo atrakcyjny dla osób, które w ramach swoich obowiązków wytwarzają utwory w rozumieniu prawa autorskiego. Jeśli więc chcesz wdrożyć 50% KUP w swojej organizacji, pamiętaj o spełnieniu związanych z tym obowiązków – najistotniejsze z nich to ustalenie honorarium autorskiego, udowodnienie powstania utworu i przyjęcie utworu przez pracodawcę, czyli rozporządzenie nim przez twórcę. To pomoże zaoszczędzić Ci nerwów w przypadku ewentualnej kontroli.
Jeżeli masz jakieś wątpliwości lub potrzebujesz pomocy przy korzystaniu z autorskich kosztów uzyskania przychodów, skontaktuj się z nami, wysyłając maila na adres kontakt@bytelaw.pl albo korzystając z formularza kontaktowego na stronie www.bytelaw.pl.
#KUP #kosztyuzyskaniaprzychodow #50prockup #autorskiekoszty